कांशी तेरी नेक कमाई, तुने सोती कोम जगाई!.

कांशी तेरी नेक कमाई, तुने सोती कोम जगाई!.

 

लोकसभा निवडणुकीचा रणसंग्राम सुरु होत आहे.काल पर्यंत प्रत्येक जातीचे लोक आमच्या जातीला एवढे आरक्षण मिळाले पाहिजे नाही तर येणाऱ्या निवडणूक कीत आम्ही आमची ताकद दाखवू असे सत्ताधारी पक्षांना भीती दाखवीत होते.या सर्व मागासवर्गीय समाजातील जाती कशा जागृत झाल्या?. कोणी केल्या?. तर हे महापुरुषांचे महामानवाचे, संतांचे,मान्यवरांचे ऐतिहासिक कार्य आहे त्यांनी त्यांच्या काळात बहुजन समाजाला जाती तोडो समाज जोडो ही घोषणा दिली. स्वतःची जात जागरूक करत नाही दुसऱ्याच्या जातीचे नेतृत्व करणाऱ्यांना नेत्यांना राजकारणात जास्त महत्व प्राप्त होते. ते वेळोवेळी तोडल्या गेले म्हणूनच आम्ही भारतीय नागरिक किंवा मतदार म्हणून जागृत झालो तर राजकीय परिवर्तन झाल्या शिवाय राहत नाही.हा इतिहास आहे.

भारतीय राजकारणात जातीला आणि त्यांच्या समूहाला जे नांव दिल्या जाते तेच त्याचे हुकमी पत्ते असते. छत्रपती शिवाजी महाराजांनी सर्वजाती धर्मातून जे तडपदार तरुण गोळा केले त्यांना त्यांनी नांव दिले होते मावळे.हेच मावळे शिवाजी महाराजाच्या नेतृत्वात संघटीत झाले.स्वकियाशी ३२ आणि परकीयाशी १२ लढाया लढून त्यांनी रयतेचे राज्य स्थापन करून स्वराज निर्माण केले होते. महात्मा जोतीराव फुलेंनी सर्व ब्राम्हण सोडून सर्व समाजाला ब्राम्हणेतर म्हणून संघटित केले आणि सत्यशोधक समाज निर्माण केला.देशातील पहिली असंघटीत बांधकाम व गिरणी कामगार संघटना बांधली. त्यांना कामगार म्हणून मान्यता मिळवून रावबहादूर नारायण मेंघाजी लोखंडे सारखा तडपदार वैचारिक संघर्ष करणारा नेता दिला.डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांनी मूक नायक समाजाला प्रबुद्ध मानव बनविले आणि सामाजिक,शैक्षणिक,आर्थिक परिवर्तन घडवून राजकीय परिवर्तन घडविण्याची ताकद मागासवर्गीय समाजात निर्माण केली.म्हणूनच देशभरात मागासवर्गीय समाजाचे लोकप्रतिनिधी ग्रामपंचायत ते राष्ट्रपती पर्यंत निवडून जातात. स्वार्थी पणा व अहंकार ज्यांच्या डोक्यात भिनविल्या जातो.तो वैचारिक गुलाम बनतो.कोविंद किंवा नरेंद्र सारखा.

मान्यवर कांशीराम यांनी उत्तर भारतात मागासवर्गीय समाजात जनजागृती करून बहुजन समाजाला जागे केले म्हणून ही घोषणा बहुजन समाजाच्या घराघरात दिली जाते "कांशी तेरी नेक कमाई तुने सोती कोम जगाई !"  कांशीराम यांचा जन्म १५ मार्च १९३४ ला झाला.(मृत्यू ९ ऑक्टोंबर २००६) ते भारतीय राजकारणातील व सामाजिक क्षेत्रातील विशेष तज्ञ म्हणून ओळखल्या जात होते.त्यांनी भारतीय वर्णव्यवस्था मोडून काढण्यासाठी सर्व मागासवर्गीय समाजात प्रचंड प्रबोधन करून जनजागृती केली.

न बिकनेवाला समाज निर्माण केला.बहुजन समाज ही ओळख देशात निर्माण केली. राजकीय परिवर्तन केले.दलित शोषित संघर्ष समिती डीएसफोर च्यामुळे उतरभारतात मागासवर्गीय समाजाची ओळख बहुजन समाज झाली. ​१९७१ ला त्यांनी अखिल भारतीय पिछडा और अल्पसंख्याक समुदाय कर्मचारी महासंघ म्हणजे All India Backward and Minority Communities Employees Federation (BAMCEF) ची स्थापना केली.पण बामसेफ ने एकदाही कामगार कर्मचारी यांच्या कोणत्या ही समस्यासाठी आंदोलन केलेल नाही.आरक्षण, प्रमोशन,भत्ते यासाठी आजही बामसेफ आंदोलन करीत नाही. इतर जनजागृतीसाठी खूप काही करते वैचारिक चिरफाड करते पण राष्ट्रीय ट्रेंड युनियन च्या तोडीचे कामगार, कर्मचारी अधिकारी अल्पसंख्याक साठी कोणतेही ठोस काम करीत नाही,म्हणूनच आरक्षण प्रमोशनच्या निर्णयाची अंमलबजावणी करणारे उत्तर प्रदेश हे पहिले राज्य आहे.सत्ता आल्यावर सर्व समस्या सुटतात त्यामुळे संघटना, युनियन ची गरज काय असे म्हणणारे कामगार, कर्मचारी अधिकारी आज कोणत्या समस्यांना तोंड देतात?. राजकीय पक्ष निर्माण केला पण ट्रेंड युनियन कामगार संघटने कडे पूर्ण दुर्लक्ष केले.मात्र गोरगरीब मागासवर्गीय समाजात बहुजन समाजात प्रबोधन केले म्हणून कांशी तेरी नेक कमाई तुने सोती कोम जगाई असे म्हटल्या जाते.

१४ एप्रिल १९८४ बहुजन समाज पार्टी BSP ची स्थापना केली.सर्व समस्यांची गुरुकिल्ली हि सत्ता असते सत्ता सर्व कुलुपाची चाबी असते. डॉ बाबासाहेब आंबेडकर ते मायावती व्हाया मान्यवर कांशीराम यांची ही चळवळ १९३२ ते १९८२ प्रबोधन करून संघर्ष करीत संघटित झाली,म्हणूनच २००७ ला उतर प्रदेशात पूर्ण बहुमताने निवडून आली होती आणि देशात एक नवा प्रेरणादायी इतिहास लिहला गेला होता.देशातील पहिला मागासवर्गीय महिला व देशातील सर्वात मोठ्या राज्याची मुख्यमंत्री बनली. त्याच बरोबर २००७/२००८ यावर्षी २६ करोड रुपये इन्कमटॅक्स भरणारी पहिली एक राजकीय मागासवर्गीय महिला नेता ठरली होती.ते केवळ मान्यवर कांशीराम यांच्या वैचारिक संघटना कौशल्यावर.जी बसपा देशातील बहुजन समाजाला सांगत होती " बाबा तेरा मिशन अदूर बी एस पी करेगी पुरा !." ती बसपा अनेक राज्यात विकलांग झाली आहे. मागासवर्गीय बहुजन समाजातील सुशिक्षित लोक व असंघटित लोक पक्ष संघटना पासुन दूर जात आहेत. कांशीरामजी यांची संघटना बांधनीची पद्धत बाजूला पडली चमकेगिरी,चमचेगिरी करणाऱ्या लोकांनी बसपाचे उद्धिष्ट बाजुला केल्यामुळेच भारतातही तिसऱ्या नंबरचा राजकीय राष्ट्रीय पक्ष काही राज्यपुरता राहिला आहे. कांशीरामजी च्या तालमीत तयार झालेले अनेक कॅडर कार्यकर्ते नेते झाले होते.ते आता बाहेर पडून स्वतःच संस्थापक राष्ट्रीय अध्यक्ष झाले आहेत.त्यामुळे कांशीरामजीची बहुजन समाज पार्टी  "कांशी तेरी नेक कमाई, तुने सोती कोम जगाई!." आता म्हणूनच शकत नाही. कारण जागृत झालेली सोती कोम पहिल्या पेक्षा जास्त विभागल्या गेली आहे.ती बहुजन हिताय न राहता सर्वजन हिताय झाली.त्यामुळे ज्या हिंदुत्वाच्या विरोधात डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांनी संघर्ष सुरु केला होता त्याच जाग्यावर मायावती येऊन थांबल्या आहेत. कारण मान्यवर कांशीराम यांनी आपल्या जीवनभर चमचा युगाचा धिक्कार केला. सत्ता आल्यावर कसे चमचे तयार होतात त्याचा वापर समाजाला तोडणारे हत्यार म्हणून कसा सारखा होतो हे मायावतीच्या कार्यकाळात दिसून आला.त्यासाठी आपण प्रथम कांशीरामजीची हत्यार आणि चमचा ही मांडणी समजून घेणे जरुरी आहे.

डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांनी पुणे करारावर प्रतिकीर्या देताना सांगितले होते कि संयुक्त मतदार संघ म्हणजे एक गलिच्छ उपनगर ज्या नगराचा उमेदवार ठरविण्याचा अधिकार उच्च वर्णीय लोकांना आहे.आणि त्याचा समाजाचा सत्यानाश करण्यासाठी वापर करने म्हणजेच कांशीरामजीच्या शब्दात चमचा. चमचा हा घराघरात वापरल्या जाणारे हत्यार आहे.जे स्वत कोणतेही काम करू शकत नाही.पुणे करारा नंतर राजकारण्यांनी असेच चमचे मागासवर्गीय समाजात अल्पसंख्याक, पीडित,शोषित,आदिवाशी समाजात निर्माण केले.चमचाचा वापर नेहमी आपल्या फायद्या साठीच होतो.त्यामुळे तो कोणाचे नुकसान स्वत करीत नाही कोणाच्या सांगण्या वरून करतो.कांशीराम यांच्या बसपाची बहुजन हिताय बहुजन सुखाय घोषणा जेव्हा मायावतीने सर्वजण हिताय केली तेव्हा सत्ता आल्यावर चमचा आणि हत्यार कसे वापल्या जाते हे दिसून येते.मायावती सत्ता चालविण्यास,समाजाच्या आणि राज्याच्या हिताचे निर्णय घेण्यास समर्थ होती.आणि आजही आहे.उतर प्रदेशात स्मारक आणि स्वताच्या प्रतिमा लावण्यास राज्य शासनाचा निर्णय असल्यामुळे सुप्रीम कोर्ट भी मायावतीला रोखू शकले नाही.पण मायावतीने राज्यात कांशीराम आणि मायावतीचे पुतळे उभे करण्या पेक्षा बहुजन समाजातील मुलामुलींना शिक्षणा वर भर दिला असता तर आजचे चित्र वेगळे असते.केवळ अनेक विद्यालयाला महाविद्यालयाला महापुरुषाच्या नांवे देऊन वैचरिक समाज क्रांती होत नाही. जिल्ह्याचे नांव सर्व महापुरुष संत महामाताच्या नांवे केले. त्यामुळे मागासवर्गीय समाजात विशेष चमार समाजात काय बदल झाला?. " गरीब छोडो,श्रीमंत जोडो" हे स्विकारल्या मुळे, "जाती तोडो समाज जोडो" कही हम भूल न जाये महापुरुषोका मार्ग (सिंद्धांत) हे कांशीरामजीचे तत्वज्ञान मायावतीने सत्तास्पर्धेत मातीमोल करून ठेवले.त्यामुळे चमचा युग काय करू शकते २०१२/२०१४ च्या निवडणुकीने दाखवून दिले.बहन मायावती यांनी आपली राजकीय भूमिका बदलली तर येणाऱ्या काळात मायावती यांच्या नेतृत्वाखालील बसपा लक्षवेधी काम करू शकते.बहन मायावती सारखे नेतृत्व राष्ट्रीय पातळीवर सद्या दुसरे नाही.काही आहेत. त्यांनी स्वतःला किती ही राष्ट्रीय अध्यक्ष म्हणून घेतले तरी त्यांची कुवत एखादया राज्यातील आठदहा जिल्ह्यापुर्ती असेल.

मुझे पढे लिखे लोगोने धोका दिया असे.डॉ बाबासाहेब आंबेडकर खेदाने मत व्यक्त केले होते.पण त्याच पढे लिखे लोकांना संघटीत करून बामसेफ संघटना बनविली आणि त्याच्या कडून पैसा व बुद्धी प्रशासकीय अनुभव समाजास मिळवुन दिला. त्यांनी डीएस फोर DS4 दलित शोषित समाज संघर्ष समिती द्वारे समाजात जनजागृती केली होती.त्याची सुरुवात ही सायकलवरून झाली. पुण्याला असताना त्याची एक दिवस इराणी हॉटेल समोर ठेवलेली सायकल चोरी गेली.त्यामुळे खूप कोध्रीत झाले.त्यांनी हॉटेल मालकावर खूप राग काढला तेव्हा मालकाने आपले लोक कामाला लावले.सायकलचा शोध लावला ती मिळवली,तेव्हा ते खूप खुश झाले. कार्यकर्त्याना सांगितले सायकल ही माझ्यासाठी एकमात्र साधन आहे.ते केवळ साधनच नाही तर बहुजन मिशनचे सर्वात महत्वाचे साधन आहे.यावरच त्यांनी भारत भर सायकल यात्रा काढली.कांशीराम जी यांनी आपल्या पन्नास वर्षात बहुजन समाजात जनजागृतीसाठी चाळीस दिवसात चार हजार किलोमीटर सायकल वरून यात्रा केली.देशातील नव्हे तर जगातील कोणत्याही समाज सुधारक,राजकिय नेत्याने असे धाडस केलेले नाही.कांशीरामजी यांनी पहिली सायकल यात्रा पेरियार ई व्ही रामास्वामी नायकर यांच्या जयंती दिनी म्हणजे सतरा सप्टेंबर १९८८ ला कन्याकुमारी वरून सुरवात केली.दुसरी कोहिमा,तिसरी कारगिल,चौथी पुरी,पांचवी पोरबंदर वरून काढली आणि २७ मार्च १९८९ दिल्ली विशाल रैलीत बदल करून बहुजन समाजाची शक्ती दाखवून दिली. आज बामसेफ नांवाने काम करणाऱ्या संघटना खूप झाल्या आहेत.त्या नांवाप्रमाणे मागासवर्गीय कामगार,कर्मचारी व अधिकारी अल्पसंख्याक आदिवासी समाजाच्या कोणत्याही समस्या वर काम करीत नाही. त्या प्रचंड प्रमाणात प्रबोधन करून जनजागृती करतात.आणि शिस्तबद्ध विव्हेंट घेऊ शकतात.त्यातुन आज पर्यत कोणत्याही समस्या सुटल्याचे वाचण्यात आणि पाहण्यात नाही.त्यांच्या सोबत काम करणारे ग्रामसचिव ते सचिवालया पर्यतच्या कर्मचारी अधिकारी वर्गाने संविधानात दिलेल्या योजनांची अंमलबजावणी केली असती तर मागासवर्गीय कामगार कर्मचारी यांचा बॅकलॉग भरून निघाला असता.त्यात कंत्राटी कामगार कर्मचारी पध्दत जन्माला आलीच नसती आणि त्यातुनच राजकीय परिवर्तन घडवून आणल्या गेले असते. कारण कामगार च क्रांती करतात हा इतिहास आहे.

कांशीरामजी ने दिवसरात्र मेहनत करून वाढविलेली बसपा मायावतीने चमच्या लोकांच्या सल्ल्याने देश भरातील कॅडर बेस कार्यकर्ते संपविले.कांशीरामजीने मायावतीवर जो विश्वास दाखविला होता त्याला काही प्रमाणात तडा गेला आहे.मिशनरी कार्यकर्त्यांना चमचा समजून पक्षातुन बेदखल करून बसपाचे न भरून येणारे नुकसान झाले आहे.काही चमच्यांना त्याच्या समाजाच्या विरोधात उभे केले जाते. तर मिशनरी कार्यकर्त्यांना त्यांच्या समाजाच्या हिता साठी उभे केले जाते.चमचा आपल्या समाजातील सच्या नेत्याला कमजोर बनवितो तर मिशनरी कार्यकर्ता आपल्या समाजातील सच्या नेत्याला मजबूत बनवितो. कांशीरामजीची संघटन कौशल्य आणि मायावतीचे संघटन कौशल्य यातील फरक आज प्रत्येक राज्यात दिसून येत आहे.त्यामुळे कांशी तेरी नेक कमाई तुने सोती कोम जगाई या घोषणाचा असर आज कमी झालेला वाटत असला तरी हाच मागासवर्गीय समाज देशभरातील विविध क्षेत्रात सत्तेत भागीदार झालेला आहे.त्याला पुन्हा बहुजन समाज पक्षात आणणे ही काळाची गरज आहे. मागासवर्गीय बहुजन समाजाचे राष्ट्रीय नेतृत्व ही मान्यवर कांशीराम यांची जिसकी संख्या भारी उतनी उसकी भागेदारी ही यु रचनाच करू शकते,  पण बहुजन हिताय बहुजन सुखाय विचारधारा स्विकारली तर!. सर्वजण हिताय म्हटले तर मनुवादी हिंदुत्व बहुजनांचे डोके ठिकाण्यावर ठेवणार नाहीत. हे लक्षात घेऊन पुन्हा पुन्हा म्हणावे लागेल. "कांशी तेरी नेक कमाई तुने सोती कोम जगाई!" बहुजन समाजात म्हणजेच मागासवर्गीय समाजातील सहा हजार सहाशे जातीत आज मोठया प्रमाणावर राजकिय जनजागृती झाली आहे.ते विविध जातीच्या संघटनेत व पक्षात वाटल्या गेले आहेत.त्यांच्या मूलभूत अधिकार व हक्कावर शिक्षण, रोजगार,आरोग्य यावर लक्ष्य केंद्रित करून बसपाच्या कॅडरनी काम केल्यास  बसपा नंबर एकची पार्टी बनू शकते.आता लोकसभेची निवडणूक आहे.मागासवर्गीय समाजातील मतदारांनी बसपाला एकमेव राष्ट्रीय पार्टी म्हणून मतदान केले तर सर्व चिरीमिरी घेऊन निर्माण झालेले पक्ष,संघटना आणि स्वयं घोषित राष्ट्रीय संस्थापक अध्यक्ष चारीमुंडया चित हाऊ शकतात. मागासवर्गीय,आदिवाशी अल्पसंख्याक यांच्या साठी येणारा काळ खूप वेदनादायक असेल करीता आताच सावध होणे शहाणपणाचे ठरेल.मान्यवर कांशीराम यांच्या जयंती दिना निमित्य त्यांच्या क्रांतिकारी विचाराला व प्रतिमेला कोटी कोटी प्रणाम 

ReplyForward